خواسته حسن دادشکر از مدیر تالار هنر
بیشتر آثاری را حمایت کنید که بر اساس اصول تئاتر و درام باشد
حسن دادشکر، پیشکسوت تئاتر ایران خطاب به مدیر تالار هنر گفت خواهشی که از شما دارم این است که بیشتر کارهایی را حمایت کنید که بر اساس اصول تئاتر و درام باشد. بعضی از کارها متاسفانه بخش موسیقاییاش آن قدر بالاست که محتوا، کارگردانی و بازی و عناصر اصلی درام را تحت تاثیر قرار میدهد.
به گزارش ایران تئاتر، حسن دادشکر کارگردان و بازیگر پیشکسوت تئاتر کودک و نوجوان شب گذشته و در حاشیه بازدید از نمایش «کتابخورها»، در تالار هنر از تئاتر کودک و نوجوان سخن گفت.
حسن دادشکر در پایان اجرای نمایش «کتابخورها» گفت: «نمایش «کتابخورها» را چند سال پیش در جشنواره تئاتر شهر و در فرهنگسرای اندیشه دیده بودم. اجرای فعلی نسبت به آن اجرا خیلی فرق کرده بود. در کاری که دیدم مجموعه طراحیها، کارگردانی و موسیقی روی اصول درستی جلو رفته است. این اجرا باعث شد که بیشتر جذب متن شویم.»
او درباره اهمیت نمایشنامه بر عناصر دیگر توضیح داد: «نمایش در اصل وظیفهاش انتقال متن است. بقیه عناصر سرگرم کننده جنبههایی هستند که مانند کاتالیزور عمل میکنند. مثل فعل و انفعالات شیمیایی، تاثیر دو پدیده شیمیایی را یک عنصر شیمیایی سوم تسریع میکند و در حکم کاتالیزور است.»
این کارگردان تئاتر درباره نمایش «کتابخورها» گفت: «خیلی نمایش شسته رفتهای است و همه چیز سر جای خودش است. فکر میکنم متن را قدری دستکاری کردهاند. البته من متن اصلی را نخواندهام. منتها گروه سه شخصیت اولیه, سه تا موریانه را باید جدی تر میگرفت. منطق پشت آن شاید این باشد که این ها چون به پرخوری و پرکردن شکم پرداختهاند، مقداری از نظر مغزی اشکال دارند و کمتر فکر میکنند. از آن زاویه کمی درست است ولی تماشاگر ما وقتی حالت کمدی از بازیگری میبیند توقع دارد که بیشتر تماشاگر را بخنداند. کارگردانهای ما در به کارگیری لحظات کمیک و کمیک کردن یک شخصیت باید بیشتر دقت کنند. اینجا بیشتر باید نادانی موریانهها که به پرکردن شکم پرداخته اند و عوارض این نادانی بیشتر دیده می شد تا اینکه سه تا آدم مثل پت و مت یا لورل و هاردی عمل کنند.»
دادشکر با ابراز خرسندی از اینکه نمایش «کتابخورها» جنبه های صرفا سرگرم کننده را نشان نداده است، افزود: «خوشحالی من بیشتر از این بابت است که در این کار، کارگردان و اعضای گروه برخلاف برخی کارهایی که در تئاتر کودک مد شده و بیشتر جنبه موزیکال و موسیقی برای گروه مهم است تا اجرای نمایش، در این کار مسیر درستی را پیش گرفتهاند و همه چیز به اندازه است. کار خوبی بود و امیدوارم که در تالار هنر کارهایی در این سطح کارگردانی و طراحی بیبینیم.»
او توجه بیش از اندازه به جنبه های سرگرم کننده را یک آسیب جدی در تئاتر و تئاتر کودک ارزیابی کرده و ادامه داد: «کارهایی که به کار فرهنگسرایی معروف شدهاند به تئاتر کودک لطمه میزنند. شاید آنها هم مسئلهشان درآمد است ولی هر چه ذائقه تماشاگر را پایین بیاوریم، آرام آرام به جایی می رسیم که دیگر چیزی نداریم که اینها را بخندانیم. ولی وقتی هر چیزی را در جای خودش ارائه کنیم، تماشاچی هم یاد میگیرد که تئاتر کودک نمایشی نیست که فقط بچهها را شاد کند.»
حسن دادشکر در ادامه از مدیریت تالار هنر خواستهای را مطرح کرد و گفت: «خواهشی که از شما دارم این است که بیشتر کارهایی را حمایت کنید که بر اساس اصول تئاتر و درام باشد. بعضی از کارها متاسفانه بخش موسیقیاییاش آن قدر بالاست که محتوا، کارگردانی و بازی و عناصر اصلی درام را تحت تاثیر قرار میدهد. هر کدام از این عناصر باید در خدمت پیشرفت درام باشند؛ در غیر این صورت مانند بدنسازی است که دست راستش خوب کارکرده و یک بازوی کلفت دارد و یک بازوی دیگرش نازک و بدردنخور است. باید مجموعه امکانات نور، طراحی، بازی، لباس وهمه اینها کمک کنند به بهتر فهمیده شدن خود متن نمایش.»
او ادامه داد: «متن نمایشنامه حتما باید جنبههای آموزشی برای بچهها داشته باشد. منتها نه آموزش مستقیم، این کار را بکن و این کار را نکن. مسئلهای طرح میشود، دو قطب مثبت و منفی شکل میگیرد و اینها با هم درگیر میشوند، گره افکنی پیش میآید و آرام آرام گرهها را حل میکنیم و در آخر نمایش نتیجه میگیریم. این روند باید در تمام نمایش ها اتفاق بیفتد. اگر اتفاق نیفتد، فکر میکنم در کار نمایش کودک خیانت کردهایم.»
این پیشکسوت تئاتر کودک و نوجوان تاکید کرد: «تئاتر یک پدیده سرگرم کننده صرف نیست. به آن به عنوان یک پدیده انسان ساز، یک پدیده اندیشه ورز و حامل اندیشه که مسائل اجتماعی، شخصیتی، روانی را مطرح میکند و در کل به بهتر شدن زندگی انسانها کمک میکند باید نگاه کرد. اگر به اینجا برسیم، آن وقت میتوانیم انواع تئاتر را در کشورمان داشته باشیم. تئاتر فاخر، تئاتر ملودرام، تراژدی و تئاتر تفننی داشته باشیم. در حال حاضر بیشتر تئاتر تفننی برای بزرگسالان داریم. تئاتر کودک هم متاسفانه دارد بیشتر به این سو میرود به خصوص در فرهنگسراها.»
حسن دادشکر توجه بیشتر به تئاتر شهرستانها را به جهت الگو بودن تئاتر تهران مورد تاکید قرار داده و گفت: «اگر در تهران یک کار سخیف روی صحنه بیاید فکر میکنند یک الگو این است. در شهرستانها استعدادهای خوبی داریم. جوانها و نوجوانهای بسیار اندیشمندی در جشنواره نمایش عروسکی و هم در جشنواره اخیر کودک و نوجوان با کارهای بسیار قابل توجهی دیدم. حتی در زمینه تئاتر فراگیر، تئاتری که با معلولین کار میشود دو سه کار واقعا بینظیر دیدم.»
او با اشاره به تاثیر تئاتر بر درمان و یا افزایش تواناییهای معلولان همچنین تاکید کرد: «نباید به تئاتر فراگیر به چشم ترحم نگاه کنیم، باید به آنها انگیزه و فکر بدهیم که بازاری نشوند. جرقههایی همیشه وجود دارد ولی نمیدانم چرا در کشور ما پیگیری نمیشود. این وظیفه اداره کل هنرهای نمایشی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و وظیفه سازمان بهزیستی و شهرداریهاست. تئاتر در همه دنیا فقط حمایت دولتی ندارد بلکه ارگانهایی هستند که گروه های تئاتری را حمایت میکنند.»
او در بخشهای دیگر این دیدار به اهمیت تربیت مربیان و معلمان برای شناخت تئاتر و اصول و آداب تئاتر دیدن، آموزش آداب تئاتر دیدن به بچه ها، اجرای نمایش جدی و نمایشنامه های معروف جهان برای کودکان و نوجوانان پرداخت و گفت: «تئاتر به عنوان یک پدیده انسان ساز باید مداوم در جامعه جریان داشته باشد. اگر این جریان قطع و وصل شود، هیچ فایدهای ندارد.»