کارگاه آموزشی نمایش خلاق ویژه کارشناسان و مربیان منتخب کانون به همت مرکز ملی اسیتژ(سازمان تئاتر برای کودکان و نوجوانان) ایران روز چهارشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۳ با تدریس «ارکان اویانیک سوی»، کارگردان تئاتر اسیتژ کشور ترکیه در سالن مرکز شماره ۴۳ کانون پرورش فکری در حاشیه نوزدهمین جشنواره هنرهای نمایشی کودکان و نوجوانان برگزار شد.

«ارکان اویانیک سوی»، دارای دو لیسانس بازیگری و تاریخ و تئوری تئاتر از دانشگاه آنکارا، فوق‌لیسانس بازی‌گری و درام‌نویسی از دانشگاه Jacques Lecoq Ecole Commedia School کشور دانمارک و درجه Master of Fine Arts  در رشته تئاتر از دانشگاه آنکارا است.

چهار فضا برای اجرای خوب لازم است

ارکان اویانیک سوی در این کارگاه گفت: ما در این فرصت، سعی می‌کنیم حرکات و نمایش‌های مناسبی را برای نوجوانان اجرا کنیم تا شما به عنوان مربی این حرکت‌ها و نمایش‌ها را به بچه‌ها آموزش دهید و آن‌ها بتوانند برای اجرا تمرین داشته باشند. برای اجرا چهار فضای کار لازم است که آن‌ها را از آخر به اول نام می‌برم.

او ادامه داد: مرحله چهارم اجرای صحنه یا ارائه کار است. مرحله سوم خیال است. در این مرحله باید خیال را در بچه‌ها پرورش دهیم. حتی برای ساده‌ترین بازی مانند قایم موشک‌بازی، تصویرسازی و خیال‌پردازی لازم است. به عبارتی ابتدا باید وارد دنیای خیال شویم و سپس بازی را شروع کنیم. حساس‌ترین مرحله کار، ورود به دنیای خیال است.

این کارگردان تئاتر تمرکز کردن را دومین مرحله اجرا دانست و افزود: تمرکز باید بالا باشد تا بتوانیم خیال‌پردازی داشته باشیم. نکته مهم این است که تمرکز را باید درست انجام دهیم. برای تمرکز خوب، باید راحت باشیم. ضمن این‌که باید خودمان باشیم یعنی خود را در چارچوب خاصی قرار ندهیم.

نمایش خلاق، نوجوانان را با جامعه آشتی می‌دهد

اویانیک سوی با بیان این‌که اولین مرحله اجرا راحت بودن است، اظهار داشت: راحت بودن به معنای شل ایستادن نیست. ما در اجرا به بدن و ذهن فعال نیاز داریم. کنترل دلهره لازمه داشتن تمرکز است. دلهره را نمی‌شود، پنهان کرد. باید آن را دید و هدایت کرد. برای راحت بودن باید خود و بدن‌مان را بشناسیم. هر کس برای راحت بودن کاری انجام می‌دهد، به عنوان مثال یکی برای راحتی بدن ورزش می‌کند.

به گفته این کارگردان تئاتر اسیتژ کشور ترکیه، در هر اجرایی که لازم داریم باید سه مرحله به خوبی رعایت شود زیرا اگر کسی در کار گروهی به عنوان مثال تمرکز نداشته باشد یا دچار دلهره باشد، کار جمعی خراب می‌شود و خوب پیش نمی‌رود.

او با اشاره به این‌که در این کارگاه نمایش خلاق و بداهه‌سازی را تمرین می‌کنیم، خاطرنشان کرد: هدف از نمایش خلاق این است که افراد بتوانند با دنیای خود و دیگران با استفاده از بازی، ارتباط برقرار کنند. در نمایش خلاق با استفاده از عناصر تئاتر می‌خواهیم ارتباط بین مردم با یکدیگر را زیاد کنیم. این نمایش به نوجوانان کمک می‌کند که با جامعه آشتی داده شوند و همچنین باعث می‌شود که خانواده‌ها بتوانند درک بهتری از نوجوانان خود داشته باشند.

اویانیک سوی در ابتدا حلقه‌ای با اعضای گروه تشکیل داد و نرمش‌هایی برای گرم‌شدن آن‌ها ارائه کرد. او سپس دو بازی آموزشی ارائه داد و بعد از مشارکت و اجرای بازی‌ها، بیان کرد: این بازی‌ها باعث شناخت بچه‌ها نسبت به یکدیگر و راحتی آن‌ها با هم می‌شود.

عجیب‌ترین اتفاق زندگی «ارکان اویانیک سوی»

این مدرس تئاتر دستور بازی دیگری را به این شکل ارائه کرد که تمام افراد به شکل گروه‌های دونفره تقسیم شدند و اطلاعات اولیه مانند تاریخ تولد شغل علاقمندی‌ها و حتی عجیب‌ترین اتفاقی که برای‌شان اتفاق افتاده است را به نفر مقابل توضیح دادند. سپس هر فرد مشخصات هم‌گروهی خود را برای جمع تعریف کرد.

او که خود در این بازی شرکت کرد، گفت: در آنکارا به دنیا آمدم. پدر و مادرم کارمند دولت هستند. برای تحصیل در دانشگاه، از آنکارا به استانبول آمدم. در حال حاضر در یک گروه در آنکارا و گروه دیگری در استانبول کار می‌کنم و در دانمارک و آلمان تدریس دارم.

این مدرس عجیب‌ترین اتفاق زندگی خود را بدین شکل بیان کرد: زمانی دانشجو بودم و روستا به روستا برای اجرای نمایش با دوستانم می‌رفتیم. در یک روستا هر شب برق می‌رفت، ترانس برق می‌ترکید و ما با ستاره‌ها حرف می‌زدیم. در شب چهارم با این‌که ابری در آسمان نبود، ستاره‌ای مشخص نبود. برای همین تصمیم گرفتیم داستان‌های ترسناک تعریف کنیم. صبح متوجه شدیم که شب قبل زلزله‌ای در ازمیر آمده است.

خیال را باید با بازی پرورش داد

او که از سال ۲۰۰۲ به‌صورت حرفه‌ای به عنوان بازیگر، مربی و کارگردان فعالیت می‌کند، اظهار داشت: این بازی باعث شناخت بچه‌ها نسبت به هم می‌شود، ضمن این‌که قدرت بیان آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و با هم تماس چشمی برقرار می‌کنند. در حقیقت این بازی، تمرین خوبی برای ارتباط‌گیری بچه‌ها با همدیگر است.

بازی دیگری که این کارگردان تئاتر ارائه کرد بدین شکل بود یکی از حضار نقش خود را معرفی و فیگور آن را می‌گرفت. نفر دوم نقشی متناسب با نفر اول می‌پذیرفت و نفر سوم نیز نقشی متناسب با نقش نفر دوم را انتخاب می‌کرد و فیگور آن را می‌گرفت. سپس حضار انتخاب می‌کردند که یکی از آن‌ها در صحنه باقی بماند و نفر بعدی نقشی متناسب با او را می‌پذیرفت و به میان صحنه می‌آمد و بدین ترتیب بازی ادامه می‌یافت.

اویانیک سوی در مورد این بازی خاطرنشان کرد: این تمرین باعث افزایش خیال‌پردازی بچه‌ها می‌شود. ما دنیای خیال را داریم اما گویی یک جایی در دیوار آن را جا گذاشتیم. این بازی باعث می‌شود که آن دیوار برداشته شود، به دنیای خیال پا بگذاریم و آن را تجربه کنیم.

بازی‌هایی که به قدرت بیان و درک احساس کمک می‌کند

بازی بعدی که او ارائه داد، یک بازی سه نفره بود. یک نفر کلمه‌ای می‌گفت و نفر بعدی کلمه دیگری را به آن می‌افزود تا جمله‌ها ریتم‌دار یا شعر شکل گیرد.

این کارگردان تئاتر اسیتژ کشور ترکیه که در کارنامه کاریش بیش از ۲۸ تجربه بازیگری و برگزاری ۳۵ دوره آموزشی در کشور آلمان و ترکیه ثبت شده است، مهم‌ترین اثرات این بازی را کمک به نحوه درست بیان، افزایش قدرت بیان، درست ادا کردن جمله‌ها و بیان احساس ذکر کرد.

بازی دیگر ارائه شده در این کارگاه بدین شکل بود که در هر طرف دیوارک یا پرده‌ای باید یک نفر می‌ایستاد. نفر اول از نفر دوم سوال‌های معمولی درباره اطلاعات شخصی می‌پرسید و نفر دوم باید از روی نحوه بیان و صحبت کردن هم گروهی خود به احساس او اعم از عجله، عصبانیت، شادی، غم و بی‌حوصلگی و... پی می‌برد.

این مدرس تئاتر که دارای دو لیسانس بازیگری و تاریخ و تئوری تئاتر از دانشگاه آنکاراست، خاطرنشان کرد: این بازی به افزایش درک متقابل، دقت و تمرکز و همچنین انتقال احساس از طریق لحن بین افراد کمک بسزایی می‌کند.